Podstawowe wiadomości na temat języka programowania BASIC
Beginner’s All-purpose Symbolic Instruction Code czyli popularny BASIC, powstał jako intuicyjne narzędzie dla osób, które chciały zacząć przygodę z programowaniem bez konieczności zgłębiania skomplikowanych struktur. Jego twórcy, John Kemeny i Thomas Kurtz, opracowali go z myślą o studentach, którzy nie mieli wcześniejszego kontaktu z informatyką. BASIC miał być czytelny, uniwersalny i łatwy w obsłudze – i dokładnie taki się okazał.
Pierwsze wersje BASIC-a działały na dużych komputerach typu mainframe, ale prawdziwy rozkwit nastąpił wraz z pojawieniem się mikrokomputerów. Altair 8800, Apple II, Commodore 64 czy ZX Spectrum – wszystkie te maszyny oferowały własne dialekty BASIC-a. To właśnie dzięki niemu wielu użytkowników mogło po raz pierwszy napisać własny program, choćby prostą grę tekstową czy kalkulator. BASIC był jak otwarte drzwi do świata kodu, gdzie każdy mógł spróbować swoich sił.
Składnia BASIC-a jest nieskomplikowana. Programy składają się z instrukcji zapisanych w kolejnych wierszach, często numerowanych. Można było używać poleceń takich jak PRINT, INPUT, GOTO czy FOR…NEXT, które pozwalały na tworzenie pętli, warunków i interakcji z użytkownikiem. Co ciekawe, niektóre wersje – jak Sinclair BASIC – przypisywały słowa kluczowe do konkretnych klawiszy, co znacznie przyspieszało pisanie kodu.
Dialekty BASIC-a są różnorodne. Od Altair BASIC, przez Applesoft BASIC, aż po QuickBASIC i Visual Basic – każdy z nich miał swoje charakterystyczne cechy. Niektóre były minimalistyczne, inne oferowały rozbudowane funkcje graficzne. W Polsce szczególną sympatią cieszyły się wersje dla komputerów ośmiobitowych, takich jak Atari czy Amstrad CPC. BASIC był obecny niemal wszędzie – w szkołach, domach, a nawet w instrukcjach obsługi niektórych urządzeń.
Zastosowania BASIC-a były wszechstronne. Używano go do nauki, do tworzenia prostych aplikacji użytkowych, a także do pisania gier. Jego interaktywność sprawiała, że użytkownik mógł od razu zobaczyć efekty swojej pracy, co było motywujące. BASIC nie wymagał kompilatora – wystarczyło wpisać kod i nacisnąć ENTER. Dla wielu osób był to pierwszy kontakt z logiką algorytmiczną i strukturami danych.
Współczesne wersje BASIC-a nadal istnieją. Można je znaleźć na smartfonach, komputerach z systemem Linux, a nawet w formie aplikacji webowych. Przykładowo, RFO Basic pozwala na pisanie kodu bezpośrednio na telefonie, z dostępem do funkcji takich jak ekran dotykowy czy aparat. Choć BASIC nie jest już głównym językiem w edukacji czy przemyśle, jego obecność wciąż jest wyczuwalna – jako dziedzictwo wielu współczesnych rozwiązań.
Czy warto dziś sięgnąć po BASIC? Jeśli ktoś chce zrozumieć, jak wyglądały początki programowania, to ten język oferuje bezpośredni wgląd w tamte czasy. Nie trzeba być ekspertem, by napisać prosty kod. Wystarczy ciekawość, odrobina cierpliwości i chęć eksperymentowania. BASIC to nie tylko język – to narzędzie do nauki myślenia algorytmicznego, które przydaje się w wielu dziedzinach życia.